توسط : خرید گوشی دست دوم یا موبایل استوک می‌تواند یکی از بهترین تصمیمات اقتصادی شما باشد، به شرطی که بدانید چگونه یک گوشی سالم و بدون مشکل را از میان انبوه پیشنهادات موجود در بازار انتخاب کنید. در دنیای امروز که قیمت گوشی‌های نو به‌طور مداوم در حال افزایش است، بازار گوشی‌های دست دوم رونق چشمگیری پیدا کرده است.
اما خرید گوشی کارکرده همیشه با نگرانی‌هایی همراه است: آیا این گوشی سرقتی است؟ آیا مشکل فنی پنهانی دارد؟ آیا باتری آن هنوز سلامت کافی دارد؟ این سؤالات طبیعی هستند و حق شماست که قبل از پرداخت پول، از سلامت کامل دستگاه مطمئن شوید.
در این راهنمای جامع، قدم به قدم با شما همراه خواهیم بود تا بتوانید مثل یک کارشناس حرفه‌ای، گوشی دست دوم را بررسی کنید. از بررسی اصالت و عدم سرقتی بودن گوشی گرفته تا تست سنسورها، پورت‌ها، باتری و حتی تشخیص گوشی‌های رفرش شده، همه چیز را به زبان ساده توضیح خواهیم داد.
این مقاله برای همه کسانی نوشته شده که می‌خواهند با خیال راحت و اطمینان کامل، گوشی دست دوم بخرند. چه تجربه قبلی داشته باشید و چه برای اولین بار قصد خرید گوشی کارکرده را دارید، این راهنما به شما کمک می‌کند تا از دام کلاهبرداران در امان بمانید و بهترین انتخاب را داشته باشید.
پس با ما همراه باشید تا یاد بگیرید چگونه در کمتر از 30 دقیقه، یک گوشی دست دوم را مثل متخصصان بررسی کنید و مطمئن شوید که ارزش پولی که می‌پردازید را دارد.
راهنمای خرید گوشی دست دوم؛ چطوری گوشی را بررسی کنیم؟
قبل از هر چیز، بهتر است بدانید که بررسی گوشی دست دوم نیاز به صبر و دقت دارد. عجله در این کار می‌تواند منجر به از دست دادن نکات مهم شود. توصیه می‌کنیم حتماً در مکانی با نور کافی و در شرایط آرام این بررسی‌ها را انجام دهید.
چک لیست اولیه بررسی ظاهری گوشی
اولین قدم در بررسی گوشی دست دوم، بررسی دقیق ظاهر دستگاه است. گوشی را از تمام زوایا بررسی کنید:
قاب پشتی : آیا ترک، شکستگی یا آثار ضربه دارد؟
فریم دور گوشی: خم شدگی یا فرورفتگی نشانه افتادن گوشی است
دکمه‌ها: همه دکمه‌ها باید به راحتی فشرده شوند و صدای کلیک مناسب داشته باشند
سینی سیم‌کارت: باید به راحتی باز و بسته شود
تست‌های عملکردی اساسی
پس از بررسی ظاهری، نوبت به تست‌های عملکردی می‌رسد:
1. روشن کردن و خاموش کردن گوشی: گوشی باید بدون مشکل و در زمان معقول روشن و خاموش شود.
2. تست صفحه نمایش:
- باز کردن تصویر سفید برای چک کردن پیکسل‌های مرده
- تست تاچ در تمام نقاط صفحه
- بررسی روشنایی در حداکثر و حداقل
3. تست صدا:
- پخش موسیقی با حداکثر صدا
- تست میکروفون با ضبط صدا
- بررسی اسپیکر مکالمه
چرا استعلام گوشی مهم است؟
خرید گوشی سرقتی نه تنها از نظر اخلاقی اشتباه است، بلکه می‌تواند مشکلات قانونی جدی برای شما ایجاد کند. همچنین گوشی‌های تقلبی ممکن است ظاهری شبیه به محصول اصلی داشته باشند اما کیفیت و عملکرد بسیار پایین‌تری دارند.
روش‌های استعلام IMEI
IMEI یا International Mobile Equipment Identity، شناسه منحصر به فرد هر گوشی است که مثل شناسنامه برای آن عمل می‌کند.
برای پیدا کردن IMEI گوشی:
- شماره
*#06#را شماره‌گیری کنید - از تنظیمات > درباره گوشی > وضعیت
- روی جعبه یا برچسب گوشی
سایت‌های معتبر استعلام
1. سامانه همتا (برای گوشی‌های وارداتی به ایران):
- آدرس: hamta.ntsw.ir
- وارد کردن IMEI و بررسی وضعیت رجیستری
- اطمینان از قانونی بودن واردات
2. سایت‌های بین‌المللی:
- IMEI.info
- Swappa.com
- CheckMEND
نکات مهم در استعلام
- حتماً IMEI نمایش داده شده در گوشی را با IMEI روی جعبه مقایسه کنید
- اگر گوشی دو سیم‌کارته است، هر دو IMEI را چک کنید
- از فروشنده بخواهید فاکتور خرید اولیه را نشان دهد
آموزش سالم بودن پورت های گوشی
پورت‌های گوشی از پرمصرف‌ترین و آسیب‌پذیرترین قسمت‌های گوشی هستند. خرابی آن‌ها می‌تواند هزینه تعمیر بالایی داشته باشد.
پورت شارژ (USB-C یا Lightning)
تست‌های لازم:
- اتصال کابل: کابل باید بدون لقی و محکم متصل شود
- شارژ شدن: گوشی باید بلافاصله شروع به شارژ کند
- انتقال داده: اتصال به کامپیوتر و انتقال فایل
- شارژ سریع: اگر گوشی پشتیبانی می‌کند، حتماً تست کنید
علائم خرابی:
- لقی بیش از حد کابل
- نیاز به تکان دادن کابل برای شارژ
- گرم شدن غیرعادی حین شارژ
جک هدفون (در صورت وجود)
- اتصال چند هدفون مختلف
- چرخاندن جک و بررسی قطع و وصل شدن صدا
- تست میکروفون هندزفری
سایر پورت‌ها
- سینی سیم‌کارت: تشخیص صحیح سیم‌کارت
- پورت مموری (در صورت وجود): خواندن صحیح کارت حافظه
آموزش بررسی سنسورهای گوشی
سنسورهای گوشی نقش مهمی در تجربه کاربری روزانه دارند. خرابی آن‌ها می‌تواند استفاده از بسیاری از اپلیکیشن‌ها را مختل کند.
لیست سنسورهای مهم و نحوه تست
1. سنسور اثر انگشت:
- ثبت اثر انگشت جدید
- تست سرعت و دقت تشخیص
- بررسی عملکرد با انگشت خیس یا کثیف
2. سنسور مجاورت (Proximity):
- در حین تماس، نزدیک کردن گوشی به گوش
- صفحه باید خاموش شود
- استفاده از اپ‌های تست سنسور
3. ژیروسکوپ و شتاب‌سنج:
- چرخاندن صفحه در حالت‌های مختلف
- تست با بازی‌های حرکتی
- استفاده از اپلیکیشن Sensor Box
4. سنسور نور محیط:
- فعال کردن روشنایی خودکار
- بردن گوشی به محیط‌های با نور متفاوت
5. قطب‌نما (Compass):
- باز کردن اپلیکیشن قطب‌نما
- کالیبره کردن و تست جهت‌یابی
اپلیکیشن‌های مفید برای تست سنسور
- Phone Check and Test
- Sensor Box for Android
- CPU-Z (اطلاعات کامل سخت‌افزار)
آموزش بررسی ریجستری گوشی
ریجستری یا ثبت گوشی در سامانه همتا، فرآیندی است که طی آن گوشی‌های وارداتی در سیستم گمرک ثبت می‌شوند. گوشی‌های بدون ریجستری پس از مدتی قابل استفاده با سیم‌کارت‌های ایرانی نخواهند بود.
مراحل بررسی وضعیت ریجستری
1. از طریق کد دستوری:
- شماره‌گیری
*7777# - دریافت پیامک وضعیت
2. از طریق سایت همتا:
- ورود به بخش استعلام
- وارد کردن IMEI
- بررسی وضعیت فعال یا غیرفعال
انواع وضعیت‌های ریجستری
- سبز (فعال): گوشی کاملاً قانونی و بدون مشکل
- زرد (در حال بررسی): نیاز به تکمیل فرآیند
- قرمز (غیرفعال): گوشی قاچاق یا مشکل‌دار
نکات مهم
- گوشی‌های مسافری باید توسط خریدار اول رجیستر شده باشند
- در خرید از اتباع خارجی دقت بیشتری کنید
- حتماً سند انتقال مالکیت دریافت کنید
آموزش بررسی درصد سلامت باتری موبایل
باتری یکی از گران‌ترین قطعات برای تعویض است و سلامت آن تأثیر مستقیم بر تجربه استفاده روزانه دارد.
روش‌های بررسی سلامت باتری
1. برای گوشی‌های iPhone:
- تنظیمات > باتری > سلامت باتری
- درصد ظرفیت حداکثر
- بالای 80% قابل قبول است
2. برای گوشی‌های اندروید:
استفاده از کدهای مخفی:
- سامسونگ:
*#0228# - برخی برندها:
*#*#4636#*#*
اپلیکیشن‌های تست باتری:
- AccuBattery
- Battery Guru
- GSam Battery Monitor
تست‌های عملی باتری
- تست شارژ سریع: زمان شارژ از 0 تا 100%
- تست تخلیه: استفاده عادی و بررسی دوام
- بررسی گرما: گرم شدن غیرعادی نشانه مشکل
علائم باتری فرسوده
- خاموش شدن ناگهانی در درصدهای بالا
- پرش درصد باتری (مثلاً از 30% به 15%)
- باد کردن یا تورم باتری
- شارژ نشدن کامل تا 100%
آموزش بررسی رفرش (ریفربیشد) بودن گوشی
رفرش یعنی چه؟
گوشی رفرش یا بازسازی شده، گوشی‌ای است که قطعات آن تعمیر یا تعویض شده است. این گوشی‌ها لزوماً بد نیستند اما باید با قیمت مناسب‌تری عرضه شوند.
نشانه‌های گوشی رفرش
1. نشانه‌های ظاهری:
- اختلاف رنگ قطعات مختلف
- شکاف‌های نامتقارن بین قطعات
- پیچ‌های دستکاری شده یا متفاوت
- برچسب‌های غیراصلی یا جابجا شده
2. نشانه‌های نرم‌افزاری:
- تاریخ تولید با تاریخ فعال‌سازی اولیه
- شماره سریال غیرمنطبق
- نسخه سیستم‌عامل قدیمی‌تر از حد انتظار
ابزارهای تشخیص
برای iPhone:
- بررسی از طریق سایت اپل با شماره سریال
- چک کردن 3D Touch (در مدل‌های قدیمی‌تر)
- بررسی True Tone
برای Android:
- اپلیکیشن Phone INFO
- بررسی اطلاعات در حالت Recovery
- تست کدهای سرویس
نکات مهم
- گوشی رفرش حرفه‌ای می‌تواند انتخاب خوبی باشد
- از فروشنده درباره تعمیرات انجام شده سؤال کنید
- حتماً گارانتی برای گوشی رفرش بگیرید
آموزش بررسی خط و خش بدنه و صفحه نمایش گوشی
اهمیت بررسی دقیق ظاهر
خط و خش‌ها نه تنها زیبایی گوشی را کم می‌کنند بلکه می‌توانند نشانه‌ای از ضربات جدی‌تر باشند.
بررسی صفحه نمایش
1. در نور مستقیم:
- گرفتن گوشی زیر نور
- چرخاندن در زوایای مختلف
- توجه به خراش‌های ریز
2. با صفحه خاموش:
- مشاهده ترک‌های مویی
- بررسی لبه‌های صفحه
- چک کردن یکپارچگی شیشه
3. تست‌های عملکردی:
- نمایش تصاویر تک رنگ (سفید، سیاه، قرمز، آبی، سبز)
- بررسی یکنواختی رنگ
- تست dead pixel با اپلیکیشن
بررسی بدنه و قاب
نواحی حساس:
- گوشه‌ها: محل‌های معمول ضربه
- اطراف دکمه‌ها: فرسودگی از استفاده
- لبه‌های پورت‌ها: خراش از اتصالات مکرر
- دوربین: خراش روی لنز یا شیشه محافظ
درجه‌بندی وضعیت ظاهری
- عالی (A+): بدون هیچ خط و خش قابل مشاهده
- خیلی خوب (A): خراش‌های بسیار ریز
- خوب (B): خراش‌های جزئی قابل مشاهده
- متوسط ©: خراش‌ها و ضربات واضح
- ضعیف (D): آسیب‌های جدی ظاهری
نکات تکمیلی و توصیه‌های نهایی
قبل از نهایی کردن خرید
- تست سیم‌کارت: حتماً سیم‌کارت خود را تست کنید
- بررسی WiFi و بلوتوث: اتصال به شبکه‌های مختلف
- تست GPS: استفاده از نقشه و مسیریابی
- عکاسی آزمایشی: تست همه حالت‌های دوربین
مدارک مورد نیاز
- رسید خرید یا فاکتور
- کارت گارانتی (در صورت وجود)
- جعبه و لوازم اصلی
- فرم انتقال مالکیت برای ریجستری
قیمت‌گذاری منصفانه
عواملی که قیمت را تعیین می‌کنند:
- سن گوشی و مدل
- وضعیت ظاهری
- سلامت باتری
- وجود جعبه و لوازم
- مدت گارانتی باقی‌مانده
سوالات متداول
سؤال 1: آیا خرید گوشی دست دوم ارزش ریسک کردن را دارد؟
پاسخ: بله، به شرط رعایت تمام نکات ذکر شده در این مقاله. خرید گوشی دست دوم می‌تواند تا 50% در هزینه‌ها صرفه‌جویی کند. مهم این است که با دقت و صبر، تمام موارد را بررسی کنید. بسیاری از گوشی‌های دست دوم در شرایط عالی هستند و تنها به دلیل تمایل مالک قبلی به تغییر، فروخته می‌شوند.
سؤال 2: بهترین مکان برای خرید گوشی دست دوم کجاست؟
پاسخ: فروشگاه‌های معتبر با امکان بررسی حضوری بهترین گزینه هستند. سایت‌های معتبر مثل دیوار و شیپور هم گزینه‌های خوبی هستند، به شرط معامله حضوری. از خرید بدون بررسی حضوری جداً خودداری کنید. همچنین فروشگاه‌هایی که گارانتی بازگشت وجه (حداقل 7 روزه) می‌دهند، اولویت دارند.
سؤال 3: چه مدت زمانی برای بررسی کامل گوشی نیاز است؟
پاسخ: برای بررسی کامل و دقیق، حداقل 30 تا 45 دقیقه زمان بگذارید. عجله در این کار می‌تواند باعث از دست رفتن نکات مهم شود. اگر فروشنده برای بررسی کامل وقت نمی‌دهد یا عجله دارد، این یک علامت هشدار است. گوشی سالم هیچ مشکلی برای بررسی دقیق ندارد.
سؤال 4: اگر بعد از خرید متوجه مشکلی در گوشی شدم، چه کنم؟
پاسخ: اول از همه، حتماً قبل از خرید، قرارداد یا رسید معتبر با ذکر مشخصات کامل گوشی و فروشنده دریافت کنید. در صورت کشف مشکل، ابتدا با فروشنده تماس بگیرید. اگر از فروشگاه خریده‌اید، معمولاً گارانتی بازگشت دارند. در صورت عدم همکاری، می‌توانید از طریق اتحادیه صنف یا سازمان حمایت از مصرف‌کننده پیگیری کنید. برای همین همیشه از مکان‌های معتبر خرید کنید.
جمع‌بندی
خرید گوشی دست دوم نیازمند دقت، صبر و آگاهی است. با رعایت نکات این مقاله، می‌توانید با اطمینان خاطر گوشی مناسبی انتخاب کنید که هم کیفیت خوبی داشته باشد و هم ارزش پولتان را داشته باشد. یادتان باشد که بهترین معامله، معامله‌ای است که با آگاهی کامل انجام شود.
